Amsterdam - Kampala - Adjumani (week 1)

Op 15 augustus j.l. waren er in Oeganda bijna 120.000 vluchtelingen vanuit Zuid-Sudan, waarvan 79.000 in het district Adjumani.
Het district Adjumani ligt in het noorden van Oeganda, dicht tegen de grens van Zuid-Sudan. Dagelijks komen er nog 60 vluchtelingen bij.

Mijn naam is Jan Noordijk en namens en voor het Leger des Heils mag ik voor 8 weken in Oeganda een bijdrage leveren in een van de kampen middels het slaan van waterputten en de distributie van NFI's (Non Food Items). Het kamp (de Oeganezen spreken liever over een nederzetting) is genaamd AILO2 en is de nederzetting die momenteel gebruikt wordt voor de opvang van nieuwe vluchtelingen. Onze activiteiten voeren we uit in teamverband.
Mijn taken binnen het team zijn financieen en logistiek. Verder bestaat het team uit Kapitein Heather,vanuit Zuid-Afrika, Luitenant David en heilsoldaat Philip, beiden uit Oeganda. Ondersteuning vindt plaats vanuit het hoofdkwartier van het Leger des Heils van zowel Oeganda als Londen.

Vrijdag 15 augustus, na een reis van 18 uur, kom ik laat aan op het vliegveld in Entebbe, Oeganda. Hoewel er gewaarschuwd was dat de visum verplichtingen lang zouden duren, sta ik na de administratieve (en financiele) afhandelingen binnen 5 minuten op officieel Oegandees grondgebied. Het ophalen van de koffer gaat snel en is overzichtelijk: er is 1 band. Buiten wordt ik opgewacht door de Project Officier van Oeganda en de korpsofficier van Entebbe. Ik zou overnachten in Entebbe omdat de afstand naar Kampala te lang en te gevaarlijk zou zijn 's nachts. Na een zeer donkere rit, komen we binnen korte tijd aan bij het gasthuis waar ik zou overnachten. Heather was al gearriveerd en na een korte begroeting gelukkig naar bed. Het toeval (?) wil dat ik samen met Heather ook in Haiti gewerkt heb, na de aardbeving. We kunnen elkaar dus redelijk goed.

Na korte nacht vertrekken we naar Kampala na een bezoek te hebben gebracht aan het korps (kerk van het Leger des Heils). Ondertussen is ook kennis gemaakt met Philip. Hij zal onze chauffeur zijn voor de komende weken. De afstand naar Kampala is ongeveer 25 km. We doen er drie uur over. Enerzijds vanwege de drukte, anderzijds vanwege problemen met de versnellingsbak. In Kampala verblijven we in een redelijk hotel met als enigste nadeel dat het lokale radiostation ernaast is gevestigd. Zij zenden 24 uur per dag uit: ook op straat en vooral hard met heel veel bas!

Zondag werden we uitgenodigd om een speciale bijeenkomst bij te wonen van het Leger des Heils. Het bleek een kindertehuis te zijn van het Leger met gehandicapte kinderen. Geweldig! Wat een vreugde en blijdschap bij deze kinderen ondanks hun handicap. De bijeenkomst werd op het nivo van de kinderen gehouden. Iedereen deed dan ook volop mee met gebed, zang en dans. Een meisje met 2 beenprotheses heeft daar mijn hard gestolen.

Maandagmorgen worden we hartelijk ontvangen door de Territariaal Commandant van Oeganda: kolonel Mnyampi en worden uitgenodigd om 's avonds bij hem thuis te komen dineren. De project officier William geeft toelichting op de status van het project en wat we zowel kunnen verwachten. In de middag wordt er een bankrekening geopend zodat ik in Adjumani ook financiele middelen ter beschikking kan hebben.

Om als NGO aan de slag te mogen in de kampen in Oeganda, dienen er allerlei plichtplegingen gedaan te worden. Daarom zijn we op dinsdag eerst langs het Ministerie van vluchtelingenzorg moeten gaan om handtekeningen te krijgen van de staatssecretaris. Zonder zijn handtekening komen we nergens. Na uitleg gegeven te hebben wat het Leger des Heils is (In Oeganda nog niet erg bekend) en wat onze bedoelingen zijn, krijgen we een hand en zijn handtekening. Verder nog een hele lijst van namen die we nog moeten ontmoeten in Adjumani.
Voordat we op weg gaan naar Adjumani, eerst nog langs een aantal bedrijven die NGI kunnen leveren. Gedacht moet worden aan matrassen, kookpannen, wasteiltjes, borden, zeep etc. Vervolgens ook nog offertes opgevraagd voor het slaan van waterputten.

De reis van Kampala naar Adjumani duurt 2 dagen. Het zijn niet de kilometers maar de bar slechte wegen en omstandigheden zoals onweer, bavianen ondergelopen wegen die tijd kosten. Op woensdag rijden we 12 uur over nog geen 300 km. Laat in de middag arriveren we op onze plaats van bestemming. Ons kamp slaan we op bij een katholiek jongerencentrum. Van hieruit zullen we onze werkzaamheden gaan verrichten.

Donderdag moeten we eerst langs het OPM (Office of the Prime Minister).
Hij bepaalt wat er mag, kan en moet. Dit wijkt enigszins af van wat we in gedachten hadden maar we kunnen, na overleg met Londen, hier mee verder. We gaan 1 waterput doneren aan de gemeenschap van Adjumani evenals 100 matrassen aan het ziekenhuis. Hiermee wordt mede voorkomen dat de lokale bevolking, die zeer arm is, zich benadeeld gaat voelen t.o.v. de vluchtelingen. In Hait na de aardbevingi hebben we het mee gemaakt dat er zich mensen gemeld hadden voor het kamp, die ondanks dat ze al hun bezittingen (en huis) nog hadden, toch liever in het kamp kwamen wonen: ze hadden het daar namelijk beter dan thuis!

Vervolgens langs de Resident District Commissioner (soort commissaris van de koning) en hoofd van de publieke beveiliging en kunnen dan eindelijk naar AILO2, de nederzetting!

De nederzetting wordt geleid door een afgevaardigde van de overheid, Albert genaamd. Met hem gaan we onze plannen verder uitwerken.
AILO2 is opgedeeld in 24 blokken. In elk blok kunnen zo'n 100 gezinnen leven. Een gezin bestaat uit gemiddeld 5 personen. Er zijn nu 12 blokken bevolkt wat neer komt op 6000 personen.
Elk gezin krijgt van de Oegandese overheid een klein stuk land toegewezen wat in eigendom van de vluchtelingen komt. De vluchtelingen worden op weg geholpen met een tent en voedsel. De bedoeling is dat zij zelfvoorzienend worden. Vluchtelingen die al langergevestigd zijn, verbouwen hun eigen groente, maken meubelen of kleding. Op de centrale markt in AILO2 worden deze zaken verhandeld middels ruilen en verkoop. De overheid gaat er vanuit dat de vluchtelingen niet meer terug gaan. Een nieuwe stad is aan het ontstaan. Elk blok heeft een eigen watervoorziening. Alleen in blok 7 en 8 is het lastig om een waterput te kunnen slaan. We zullen dit daarom voor onze rekening gaan nemen.
De maatschappij die wij gaan inhuren, heeft aangegeven dat het hun gaat lukken om water uit de grond te krijgen. We zullen zien....... (wordt vervolgd)